Gaytancıoğlu; “Çiftçinin Desteklendiği Söylenemez”

Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) önceki dönem Edirne Milletvekili Doç. Dr. Okan Gaytancıoğlu, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın imzası ile Resmi Gazete’de yayımlanan 2024 yılında yapılacak bitkisel üretime yönelik desteklemeler ile diğer bazı tarımsal desteklemelere ilişkin kararla ilgili açıklama yaptı.

Gübre ve mazot desteklemeleri ile havza bazlı fark ödemesi desteği ile ilgili konuşan Gaytancıoğlu, desteklemelerin 1 yıl sonra ödeneceğini hatırlatırken; özellikle Türkiye’deki enflasyon nedeniyle çiftçiye verilecek desteklemelerin eridiğini söyledi.

“YASAYA GÖRE VERİLMESİ GEREKEN DESTEĞİ 5’TE 1’İ VERİLİYOR”

Gaytancıoğlu, açıklanan destekleme rakamlarının çiftçiye çare olmayacağını belirterek; “Resmi enflasyonun yüzde 70’lerde olduğu, halkın enflasyonunun yüzde 100’leri aştığı bir ortamda TL bazlı ödemeler eriyor. Desteklemeler de zaten seneye verilecek. Hiçbir çare olmaz. Destekleme bütçesi yasa ile belirlidir. Gayri Safi Milli Hasıla’nın yüzde 1’idir. Türkiye Cumhuriyeti’nin açıkladığı Gayri Safi Milli Hasıla, yaklaşık 1 trilyon dolar. 1 trilyon doların yüzde 1’i 10 milyar dolardır. 10 milyar doları bugünkü cari rakamlarla hesapladığımızda 340 milyar TL yapar. Açıklanan destekleri çiftçiye verdiğinizde 80-90 milyar TL oluyor. Çiftçimiz alması gereken desteğin 5’te 1’i ile destekleniyor” ifadelerini kullandı.

“BUGÜN 30 KURUŞA 1 SAKIZ ALAMIYORSUN”

Destekleme rakamlarındaki artışların dikkat çekse de üretimdeki girdiler arasında büyük fark olduğunu söyleyen Gaytancıoğlu; “Desteklemeler TL bazında güzelmiş gibi görünüyor. Ayçiçeği desteği 1 TL’den 2,25 TL’ye çıkartılmış. Ama çiftçi ayçiçeğini hasat edecek, desteği yaklaşık 1 sene sonra alacak ve hiçbir şeye yaramayacak. Buğday desteği 10 kuruştu, 30 kuruşa çıkartılmış. Çeltik desteği 15 seneden beri 10 kuruştu, 30 kuruşa çıkartılmış. Bugün 30 kuruşa bir sakız bile alamıyorsun. Akaryakıt başta olmak üzere girdilerin geldiği rakamlarla desteklere baktığımızda çok büyük farklar var. Çiftçinin alması gereken gerçek desteklerle karşılaştırdığımızda şu anda verilen desteklerin son derece yetersiz olduğunu görebiliyoruz” dedi.

Gaytancıoğlu, bölgede kuraklıktan olumsuz etkilenen çiftçiye de kuraklık desteği verilmesi gerektiğini belirterek; “Geçtiğimiz günlerde Bitkisel Üretim Daire Başkanı bölgemizde gezdiler. Ne oldu? Madem kuraklık var, ‘İl ve ilçe tarım müdürlükleri ile tespit ettik. Buralarda dekara verim çok düşük. Bunlara kuraklık ödemesi yapılması lazım. Bunun da kilogram başına değil, dekar başına verilmeli’ denmeliydi. Üretici, 1 dekara 3 bin 500 TL masraf yapıyor. Bunun en az yarısının Bakanlıkça karşılanması lazım. Bu olursa çiftçi seneye üretim yapar ve toprağından kopmamış olur” sözlerine yer verdi.

“ÇİFTÇİ TARIM KREDİ KOOPERATİFİNE BORCUNU NASIL ÖDEYECEK?”

Çiftçinin 30 Eylül tarihinde Tarım Kredi Kooperatiflerine ödemelerinin olduğuna dikkat çeken Gaytancıoğlu; “30 Eylül’de Tarım Kredi Kooperatiflerinin ödemeleri var. Çiftçi ürününü ekerken Tarım Kredi Kooperatiflerinden gübre, akaryakıt, ilaç, tohumluk aldı. Şimdi onların ödemeleri geliyor. Çiftçi o ödemeleri nasıl ödeyeceğini düşünüyor. Esas borçlar Tarım Kredi Kooperatiflerinde. Onlar ötelenmezse, vadesi geçerse yüzde 60’lara yakın faiz var. Çiftçi bunu nasıl ödeyecek? Aksi takdirde ya tarla satmak zorunda kalacak ya da başka bir yerden kredi bulmaya çalışacak. Çiftçi 1 ay sonrasını düşünüyor. Tehlikeli bir süreçteyiz. Faizlerin çok yüksek olduğu bir ortamda çiftçiye mutlaka sübvansiyonlu krediler verilmesi gerekir. Ama esas olması gereken, zararlarının karşılanmasına yönelik destekler olması lazım. Ayrıca yasa ile hak ettiği desteğin verilmesi gerekir. Ama bunların verilmediği yerde çiftçimizin desteklendiği söylenemez” diye konuştu.

UĞUR AKAGÜNDÜZ