Yerli Ayçiçeği Tohumuna Rusya'dan Yoğun Talep
Tarım ve Orman Bakanlığı, Trakya Kalkınma Ajansı ve Trakya Tohumcular Derneği (TRAKTOD) iş birliğiyle geliştirilen, Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi'nin de katkılarının olduğu Türkiye'nin ilk yerli ve milli hibrit ayçiçeği tohumu için 2017 yılında Ar-Ge çalışmalarına başlandı. Çalışmaların ardından 2021'de yerli ve milli hibrit ayçiçeği tohumu Tekirdağ, Edirne ve Kırklareli'de toprakla buluşturulup, Trakya genelinde yaklaşık 25 bin dekar alanda ekimi yapıldı. TRAKTOD Başkanı Ziraat Yüksek Mühendisi İbrahim Toruk, kuraklığa dayanıklı hibrit ayçiçeği tohumu projesinin hızla devam ettiğini belirterek, Trakya ile Türkiye'ye yayıldığını söyledi. Geçen yılın çok kurak geçtiğini ifade eden Toruk, "Trakya'da belki de son 50 yılın en kurak yılıydı ve o kurak yılda global firmaların hakim çeşitlerine karşı çok başarılı bir yıl geçirdik. Bu sene kış kuraklığı olmadı ancak ekim döneminde yağış almasına rağmen ekildikten sonra 2-2,5 ay süresince herhangi bir yağış görülmedi. Buna rağmen geçen sene olduğu gibi milli hibrit ayçiçeği tohumumuz kendini ispatlıyor. Global firmaların hakim çeşitleri ile yan yana gördüğünde çiftçimiz, bunun ne kadar kuraklığa dayanıklı olduğunu anlıyor. İki yıldır üst üste görmesi çok önemli, çünkü bir tohumun piyasaya girebilmesi için devamlılık gerekiyor. Sürekli aynı performansı gösteriyor. Milli hibrit ayçiçeklerimiz yerel bir ıslah, Trakya bölgesinin ıslahı olduğu için gerçekten bu bölgenin ekolojisine ve iklimine ne kadar iyi bir adaptasyon sağladığını bu sene gösterdi. Şu anda çiçeklerini döktü, dane dolum evresinde ve gerçekten de rakip çeşitlerle yan yana tarlalara baktığımızda üstünlükleri ortaya çıkıyor" diye konuştu.
EKİLİ ALAN 65 BİN DEKARDAN, 100 BİN DEKAR ALANA ÇIKTI
Geçen yıl yerli ve milli hibrit ayçiçeği tohumunun aşırı kuraklıkta global firmaların hakim çeşitlerine karşı yüzde 20-30 verim farklılığı yarattığını belirten Toruk, "Tabii bu lokal yerlerde oldu ama bizim asıl amacımız o çeşitlerle bölge genelinde rekabet edebilmek yani aynı verimi alabilmek. Gerçekten de geçtiğimiz sene 65-70 bin dekarlık bir alanda ekilmişti. Biz bu sene tepkiyi merak etmiştik, geçen seneki verimlerin bize karşılığı ne olacak, diye. Ekilen alan 100 bin dekarın üzerine çıkınca biz de şunu gördük. Demek ki, çeşitlerimiz verimli çiftçimiz bunu kabullenmiş ve satın almış. Geçen sene Trakya'da 3 ilimizde gerçekten bir yarış vardı. Çeşitlerimize büyük talep vardı. Ne kadar iyi performans verdiğini göstermektedir. Biz geçen sene kuraklıktan sınıfı geçtiğimizi çok net biliyoruz. Bu sene de verimlerde de yüksek verim alacağız ya da aynı oranda verim alacağız. Amaç neydi? Milli tohumu yaygınlaştırmaktı. Biz bu işe başladığımızda pazar payı yüzde 3'lerden şu anda yüzde 13'lerde, önümüzdeki yıl da yüzde 20'leri hedefliyoruz. Onun çalışmalarını yapıyoruz" ifadelerini kullandı.
İbrahim Toruk, tohumun yaklaşık 20 ilde yoğun satışının gerçekleştirildiğini söyleyerek, "Bu da neredeyse Türkiye'deki bütün ayçiçeği ekim alanlarında ekildiğini gösteriyor. Geçen sene sattığımız bölgelerdeki gerek kamu, gerek özel sektör siparişlerini artırarak devam ettirdiler yani vazgeçme hiç olmadı. Memnun kaldıkları için daha güvenli daha rahat bir şekilde aldılar. Bu rakamlara da yansıyor, bir yıl önceki satışımız 50-60 tonlardayken bu seneki satışımız bütün çeşitleri göz önüne aldığımızda 150 tonlara çıktı. Bu da yüzde 200 artış demektir, bu yerli milli hibrit ayçiçeği tohumunun performansıdır. Anadolu'nun ayçiçeği ekilen her ilinde, Yozgat'ından, Konya'sına, Kütahya'sından, Balıkesir'e, İzmir'ine, Adana'sına bütün illerde hatta ikinci ürün olarak Urfa'da ve İzmir'de sattık" dedi.
'ASIL HEDEFİMİZ İHRACAT'
Kuraklığa dayanıklı yerli ve milli hibrit ayçiçeği tohumuyla asıl hedeflerinin dünyaya açılmak olduğunu ifade eden Toruk, ilk olarak Rusya'ya ürün satıldığını anlattı. Toruk, "Bir dernek üyesi firmamızın Rusya'da çeşidi daha önce kaydettirmiş olması, üretip Rusya'ya satması, Türk tohumculuğu açısından da çok önemli. Hatta bunla birlikte Türkiye'deki diğer firmalarımızda Rusya gibi, Ukrayna gibi, Avrupa Birliği'nin içinde bulunduğu Polonya gibi ülkelerde çeşitleri kaydettirmek için başvurular yaptılar. Sadece bu çeşit değil, yeni çeşitlerimiz de kayıt olacaklar ve oralarda üretilecekler. Hatta şu anda Ukrayna karışıklığı nedeniyle Rusya'da çok büyük bir pazar var. Bu pazarı da biz Türk firmalarının bizim üyelerimiz olan Trakya firmalarının doldurmasını istiyoruz. Çok sevindirici haberler alıyoruz. Yerli milli hibrit ayçiçeğinin Rusya'da çok başarılı olduğunu ve oradan firmalarımıza üretimlerinin 6-7 katı talepler geldiğini duyuyoruz" diye konuştu.
