İŞTE TARHANA’NIN AZ BİLİNEN 4 FAYDASI
Sonbahar ve kış mevsimlerinde tercih edilen ve halk arasında ‘şifa deposu’ olarak görülen tarhana çorbası, geçmişten günümüze sofralardan eksik olmamaya devam ediyor. Edirne’de Diyetisyen Pınar Çalım, sofralardan eksik olmayan tarhananın en az bilinen 4 faydasını ve tarhana ile ilgili merak edilenleri Batı Ekspres’e anlattı.
Tarhana’da A, B, B1, B2, B6, C, D, E, K, N vitaminlerinin yanı sıra kalsiyum, demir, sodyum, potasyum, magnezyum, çinko, bakır, manganez gibi önemli mineraller ve çok sayıda amino asit bulunduğunu belirten Çalım, “Tarhana, Orta Asya’dan göçen Türkler ve Moğollar tarafından Anadolu’ya gelen ve Türk mutfağında önemli bir yeri olan otantik bir lezzetimizdir. Aslında bakıldığında yoğurdun muhafaza şeklidir. Tarhana; buğday unu, yoğurt, biber, tuz, soğan, domates ve aroma verici bitkisel maddelerle yoğrulan, hamurun fermente edildikten sonra kurutulması, öğütülmesi ve elenmesi ile elde edilen bir gıdadır” ifadelerini kullandı.
“FARKLI YÖRELERDE FARKLI ÇEŞİTLERİ VAR”
Çalım, Türkiye’de farklı yörelerde kullanılan hammadde değişiklikleri ve sunum şekli nedeniyle Tarhanalar arasında farklılıklar bulunduğunu söyleyerek; “Ege, Trakya, Gediz, Sivas, Maraş, Beyşehir, Kastamonu yaş, göce, göçmen, kiren (kızılcık), hamur, et, süt, üzüm Tarhanaları ve top, ak, kıymalı, şalgamlı ve pancarlı Tarhanalar, Türkiye’de farklı tarhana çeşitleridir. Besin değeri bakımından oldukça zengin olan tarhana yüzyıllardır sofralarımızın baş tacı olup, nerede yaşarsak yaşayalım ortak değerlerimizdendir. Toplumun değişen ihtiyaçlarına ve tercihlerine göre farklı şekillerde ve farklı amaçlarda üretimleri, ev ya da işletme şartlarında devam etmektedir” dedi.
“PROTEİN KALİTESİ YÜKSEK”
Tarhana’nın az bilinen 4 faydasını açıklayan Çalım; “Protein kalitesi yüksektir. Tarhana’nın 2 ana maddesi olan buğday/buğday unu ve yoğurttur. Buğday düşük kalitede protein içeriyor olsa da proteinin yapı taşı olan iki önemli amino asidi içerir. Yoğurtta ise bol miktarda amino asit bulunmaktadır. Bu iki ana maddenin birleşimi ile esansiyel aminoasitler birbirini tamamlayarak yüksek proteinli bir gıda oluşturmaktadır” sözlerine yer verdi.
“BAĞIRSAK VE KALP SAĞLIĞI İÇİN YARARLI”
Çalım, Tarhana’nın bağırsak ve kalp sağlığı için yararlı olduğunu söyleyerek; “Büyük oranda lif içerir. Kolesterol, yüksek tansiyon, damar hastalıklarının azalmasına da yardımcı olmaktadır. Tarhana ayrıca, laktik asit fermentasyonundan faydalanarak üretilen fermente bir gıdadır. Fermente gıdalar, besleyicilik değeri yüksek, sindirimi rahatlatan, uzun süre bozulmadan tüketilebilen, katma değer açısından da büyük öneme sahip ürünlerdir. Bağırsak florasını düzenler ve sindirimi kolaylaştırır” dedi.
“BESİN DEĞERİ YÜKSEK”
Tarhana’nın besin değeri yüksek ve bağışıklığı güçlendirici özelliğine dikkat çeken Çalım; “Tarhana’da A, B, B1, B2, B6, C, D, E, K, N vitaminleri haricinde, kalsiyum, demir, sodyum, potasyum, magnezyum, çinko, bakır, manganez gibi önemli mineraller ve çok sayıda amino asit bulunduğu tespit edilmiştir. Bebeklerin kemik gelişimi ve immün sistemin kuvvetlenmesi açısından da önemli bir çorba çeşididir” ifadelerine yer verdi.
“RAHATLIKLA TÜKETEBİLİRLER”
Laktoz intoleransı olan kişilerin de Tarhana’yı rahatlıkla tüketebileceğini belirten Çalım; “Tarhana’nın başka bir faydası, fermantasyon sürecinde meydana gelen laktozun, laktik asitler tarafından parçalanması ile laktoz intöleransı olan kişilerin bu çorbayı rahatlıkla tüketebilmesidir” diye konuştu.
ERGİN SÖZER