HANGİ OSMANLI PADİŞAHI BORSA OYNUYORDU?
Trakya Üniversitesi ile Yatırım Finansman işbirliğinde Türkiye Cumhuriyeti’nin 100’üncü yılı etkinlikleri kapsamında ‘Cumhuriyetin 100’üncü Yılında Geçmişten Geleceğe Sermaye Piyasaları’ konulu panel bugün gerçekleştirildi.
Balkan Kongre Merkezi’nde düzenlenen panele Trakya Üniversitesi Uygulamalı Bilimler Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Gökhan Sönmezler, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sadi Uzunoğlu, Yatırım Finansman A.Ş. Yurtdışı Piyasalar ve Kurum Portföy Yönetiminden Sorumlu Direktörü Dr. Nuri Sevgen, Yatırım Finansman Kurumsal İletişim Direktörü Dr. Barış Esen, akademisyenler ve öğrenciler katıldı.
Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk, silah arkadaşları ve tüm şehitler anısına bir dakikalık saygı duruşu ve İstiklal Marşı’nın okunması ile başlayan panelin açılış konuşmasını Fakülte Dekanı Prof. Dr. Gökhan Sönmezler yaptı. Sönmezler, panelin Türkiye Cumhuriyeti’nin 100’üncü yılını kutlamak amacıyla gerçekleştirildiğini söyleyerek; tüm katılımcılara teşekkür etti.
“ŞU ANDA 8,6 MİLYON YATIRIMCI VAR”
Sönmezler’in konuşmasının ardından panelin moderatörü Dr. Barış Esen, Türkiye’de sermaye piyasalarının durumu ile ilgili bilgi verirken; “Türkiye’de uzun yıllar sermaye piyasalarında, Borsa İstanbul’da, ortalama 1 milyon yatırımcı ile ilerledik. Özellikle enflasyonist bir ortamda insanlar borsayı keşfettiler. Çünkü paralarını korumak için çok fazla adres yoktu ve özellikle halka arzlarla beraber yatırımcı sayısında müthiş bir patlama yaşandı. Şu anda 8,6 milyonluk bir yatırımcı var. Portöylerin büyüklüğü de 11 trilyon TL’ye ulaşmış durumda” ifadelerini kullandı.
“HER 100 KİŞİDEN 9’U BORSA İSTANBUL’A YATIRIM YAPIYOR”
Esen, yatırımcı fonlarındaki yatırımcı sayısının ise 4,2 milyon kişiye ulaştığını belirterek; “Orasının büyüklüğü de 1,6 trilyon TL oldu. Türkiye’de 2023 yılına geldiğimizde her 100 kişiden 9 kişi Borsa İstanbul’a yatırım yapıyor. Yatırımcı sayısında bireysellerde yaş dağılımı profiline bakıldığında oldukça genç bir kesimin Borsa İstanbul’a akın akın geldiğini net bir şekilde görüyoruz. Halka arzlar, son dönemde Borsa İstanbul’un daha da popüler olmasını sağladı. 2019 yılındaki halka arzlar aracılığıyla toplanan finansman ile şu an toplanan finansmana baktığımızda müthiş bir sıçrama ortada. 6,2 milyar TL’den 70 milyar TL’nin üzerine kadar çıkmış durumda” dedi.
“2023 YILINDA 37 ADET HALKA ARZ OLDU”
2023 yılında 37 adet halka arz olduğunu açıklayan Esen; “Bu devam ediyor. Pay değeri de yükselişle beraber yukarıya gidiyor. Dünya ile karşılaştırdığımızda daha bayağı bir yolumuz var gibi görünüyor. Dünyada yatırım fonu portföy büyüklüğüne baktığımızda, ABD’den başlıyor ve biz şu anda 31’inci sıradayız” sözlerine yer verdi.
“HÜSRAN DİYEBİLECEĞİMİZ NOKTADAYIZ”
Esen’in sunumunun ardından panelde Prof. Dr. Sadi Uzunoğlu sunum yaptı. Uzunoğlu, Türkiye’nin Cumhuriyete güzel bir liderlikle başladığını söyleyerek; “Ama geldiğimiz nokta maalesef bizim açımızdan hüsran diyebileceğimiz noktadır. Çünkü teknoloji dediğimizde; toplam ihracatımız içinde teknolojinin payı yüzde 3,5. Bu oran Güney Kore’de yüzde 35. Biz, 1951’de kalkınma yarışına Güney Kore ile beraber başladık. Güney Kore markalar yarattı, yüksek teknolojiye ulaştı. Biz maalesef ihracat içindeki toplam payımızı artıramadık. Bir konteyner portakal, domates gönderiyoruz; bize 1 tane ‘iphone’ satıyorlar ve aynı parayı, hatta bizden daha fazla para kazanıyorlar. Geldiğimiz noktada sermaye piyasaları gelişiyor. Halka arzlarda herkes para kazanıyor. Bu işlerde ‘Gel-Gel’ noktası vardır. Siz para kazanacağınızı düşünürsünüz ama sonu hüsranla biter. Sürekli yükselen bir piyasa olmaz. Bir şey yükseliyorsa mutlaka düşmek içindir. Düşüyorsa üzülmeyin, mutlaka yükselecektir. Önemli olan bu yükselen ve düşen piyasada duruşunuzu iyi saptamanız gerekiyor” dedi.
“ABDÜLHAMİT ÇOK BÜYÜK HİSSE VE TAHVİL OYUNCUSUDUR”
Osmanlı’da 1800’lü yılların sonunda kurulan borsaların olduğunu söyleyen Uzunoğlu; “Padişah olduğunda kendi şahsi gayretiyle zengin olan tek padişah var; Abdülhamit. Çünkü borsacı. Çok büyük hisse ve tahvil oyuncusudur. İngiliz arkadaşı var, boğazda oturuyorlar ve Avrupa ile bizdeki borsalarda tahvil, bono, hisse senedi alıp satarak ciddi anlamda bir servet yapıyor. Padişah olduğunda gerçekten zenginmiş. Bu piyasalar çok eskidir. Daha eskiye giderseniz Hollanda’da kahve tüccarlarına gidersiniz. Mal borsaları var ve orada da büyük oyunlar var” ifadelerine yer verdi.
“PROFESYONELLERDEN DESTEK ALIN”
Uzunoğlu, Türkiye’de 1986’da çıkan yasa ile borsanın faaliyete başladığını söyleyerek; “Size tavsiyem, ‘Ben tüyo aldım’ muhabbetinden vazgeçin. O tüyo alınan yerler, en fazla spekülasyonun yapıldığı yerlerdir. Sizi sonuna kadar soyarlar. Bir yatırım yaparken riske bakacaksınız, çok iyi analiz edeceksiniz. Likit var mı diye bakacaksınız. Sonra kazanır mısınız, kaybeder misiniz kısmına bakacaksınız. Bunu da tek başınıza yapamazsınız. Mutlaka profesyonellerden destek alacaksınız. ‘Ben bu işi çözdüm’ asla demeyin. Uzun vadeli düşünün. Sakın paranızın tamamıyla böyle şeylere kalkışmayın” diye konuştu.
UĞUR AKAGÜNDÜZ
