Maymun çiçeği vakalarının Afrika’da artmasıyla Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) acil durum ilan etti. Henüz ülkemizde bir vaka görülmese de virüsle ilgili gelişmeler merakla takip edilirken, Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Dr. Müberra Hraloğlu virüsün tanısı, tedavisi ve bulaşma yolları hakkında merak edilen soruları cevapladı.
“Yakın temasla buluşabilir”
Biruni Üniversite Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Dr. Müberra Hraloğlu, “Afrika koşullarında maymun çiçeği virüsünün hayvanlardan insana bulaşması, enfekte hayvanların kan, vücut sıvıları ile doğrudan temasla veya ısırıkla meydana gelebilir. Afrika'da sincaplar, sıçanlar, fareler ve maymun dahil olmak üzere birçok hayvanda maymun çiçeği virüsü enfeksiyonunun kanıtı bulunmuştur. İnsandan insana bulaşma, enfekte kişinin vücut sıvılarıyla uzun süreli yakın temas, cilt lezyonlarıyla doğrudan temas veya yakın zamanda cilt lezyonlarıyla ya da vücut sıvılarıyla kontamine olmuş nesnelerle (yatak çarşafı, havlu vb.) yakın temastan kaynaklanabilir” dedi.
“Ateş, baş ağrısı, halsizlik gibi semptomlarla başlar ”
Maymun çiçeği virusüyle temas eden kişide belirtileriin 6 ile14 gün ve nadiren de 21 gün içinde görülmeye başlandığını aktaran Dr. Hraloğlu, “Ateş, baş ağrısı, lenf düğümlerinin şişmesi, sırt ağrısı, kas ağrıları ve halsizlik ile başlar. Deri döküntüsü genellikle ateşin ortaya çıkmasından sonraki 1-3 gün içinde başlar. Döküntü, gövdeden ziyade yüz ve ekstremitelerde yoğunlaşma eğilimindedir. Döküntü ilk olarak düz kırmızı lezyonlar şeklinde başlar, hafifçe kabarık sert lezyonlara, ardından da berrak sıvı ile dolu lezyonlara dönüşür. Son olarak içindeki sıvı sarımsı renk alır ve kuruyup dökülen kabuklara doğru gelişir. Lezyonların sayısı birkaç ile birkaç bin arasında değişir. Semptomlar genellikle 2-4 hafta sürer ve kendi kendini sınırlar. Şiddetli vakalar çocukluk çağında daha sıktır. Kişinin altta yatan hastalıkları klinik tablonun daha ağır seyrine neden olabilir” diye konuştu.
“Amacımız semptomları hafifletmek ve komplikasyonları önlemek”
Tedavi süreci hakkında bilgi veren Dr. Hraloğlu, “Geliştirilen bazı antivirallerin (tekovirimat, brinsidofovir, sidofovir) kesin olmamakla birlikte maymun çiçeği hastalığında etkili olabileceği belirtilmektedir fakat rutin kullanımları mevcut değildir. Maymun çiçeği hastalığının mevcut tedavisinde amacımız semptomları hafifletmek ve komplikasyonları önlemek için destek tedavisi vermektir” dedi.
“21 gün kendimizi belirtiler açısından takip etmeliyiz”
Vatandaşlara uyarılarda bulunan Dr. Hraloğlu, “Ateş, halsizlik, baş ağrısı, kas ağrısı, eklem ağrısı ve döküntü şikayetleri varlığında en yakın sağlık kuruluşuna başvurmak gerekir. Bu süreçte etrafımızdaki kişilerle temastan ve ortak malzeme kullanımından kaçınmalıyız. Eğer şüpheli bir vakayla temas ettiğimizi düşünüyorsak 21 gün kendimizi belirtiler açısından takip etmeliyiz” dedi.
Dr. Hraloğlu, kesin tanının lezyonlardan alınan sıvı örneğinde virüse özel PCR testinin çalışılmasıyla konulabileceğini sözlerine ekledi.
Kaynak: İHA