“BİÇİLEMEYEN AYÇİÇEĞİNİN TONUNA DESTEK Mİ OLUR?”

Edirne’nin Havsa ilçesi çiftçilerinden Aykan Öztürk, Resmi Gazete’de yayımlanan 2023 yılında yapılacak tarımsal desteklemeler ve 2024 yılında uygulanacak sertifikalı tohum kullanım desteklerine ilişkin Cumhurbaşkanı kararında değişiklik yapılmasına dair karara tepki gösterdi.

Öztürk, 2023 üretim yılında kuru şartlarda üretimi yapılan yağlık ayçiçeğinde, iklimsel faktörlere bağlı olarak verim kaybı yaşanan Edirne, Kırklareli ve Tekirdağ sınırları içindeki Meriç ve Kuzey Marmara tarım havzalarında yağlık ayçiçeği desteğinin ton başına bin 500 TL açıklandığına dikkat çekti. Trakya çiftçisinin kuraklık nedeniyle birçok yerde ayçiçeğini tarlada bıraktığını söyleyen Öztürk, kış mevsiminin çiftçi için çok zor geçeceğini ifade etti.

“ARTAN GİRDİLER YÜZÜNDEN ÇİFTÇİ PARA KAZANAMADI”

Ayçiçeğinin, Trakya’nın sarı gelini olarak anıldığını belirten Öztürk; “Trakya çiftçisinin de en büyük geçim kaynaklarından biridir. Ülkemizin de çok büyük yağ açığı var. Bu açık, her geçen gün artarak devam ediyor. Ama devletin yanlış politikaları nedeniyle gün geçtikçe ayçiçeği fiyat yapmıyor. Bu sene fiyatlar çok alttaydı. Türkiye’de yüzde 150’lerde enflasyon varken ayçiçeği fiyatlarında yüzde 10-20’lerde artış oldu. Artan girdiler yüzünden çiftçi para kazanamadı” ifadelerine yer verdi.

“HASADI OLMAYAN AYÇİÇEĞİNE NASIL DESTEKTE BULUNUYORSUN?

Öztürk, bölgede meydana gelen kuraklık nedeniyle birçok çiftçinin ayçiçeğini biçmeden tarlada bıraktığını söylerken; “Ayçiçekleri tarlada kalmışken devlet komedi bir politika üretti. Nasıl bir düşünceyle bunu çıkarttılar biz de bilmiyoruz. Devlet, tona bin TL olan desteği, tona bin 500 TL’ye çıkarttı. Çiftçi ayçiçeğini zaten tarlada bıraktı. Hasadı olmayan ayçiçeğinin tonuna nasıl destekte bulunuyorsun? Bu destekleme politikası resmen insanlarla dalga geçer gibi oldu” dedi.

“EKİM ALANLARI DARALACAK”

Çiftçilerin ayçiçeği ekerken daha fazla düşüneceklerini belirten Öztürk; “Ekim alanları daha da daralacak. Çiftçi zararda ve bu kış çok zor geçecek. Çiftçinin gelirleri gün geçtikçe düşmeye devam edecek. Bu sene ayçiçeğinden zaten para kazanamadı. Gübre ve mazot fiyatlarında çok büyük artışlar bekleniyor. Çiftçi şu anda kuraklıktan dolayı yerini de ekemedi. Traktörünün deposunu doldurmaya çalıştığında da geçen seneye göre 2 katı fiyatla deposunu dolduracak. Geçen senenin aynı gelirini alanlar da, hiç alamayanlar da oldu” sözlerine yer verdi.

“DESTEĞİ KURAKLIKTAN ETKİLENMEYEN ÇİFTÇİYE VERDİLER”

Öztürk, Trakya bölgesindeki ayçiçeği ekiminde bazı tarlalarda yanlış ayçiçeği tohumu kullanıldığına da dikkat çekerek; “Trakya’da ayrıca yanlış verilen bir ayçiçeği tohumu oldu. Bunlarda hiç verim alınamadı. Burada dekara destek verilmesi gerekiyordu ama kilograma destek verildi. Hiçbir şey biçemeyen, tarlasına biçerdöver sokmamış bir çiftçiye, ‘Kilogram desteği veriyorum’ demek, çiftçi ile dalga geçmek gibi oluyor. Böylece bu desteği kuraklıktan etkilenmeyen çiftçilere vermiş oldular. Bunun hiçbir anlamı yok. Bunun acilen düzeltilerek çiftçilere dekar başı desteklerin verilmesi gerekiyor. Dekara en az bin 500-2 bin TL destek verilmesi gerekiyor ki çiftçi gördüğü zararı biraz telafi edebilsin” dedi.

“YÜZDE 50 VERİM KAYBIMIZ VARDI”

Kendisinin de bu yıl ayçiçeği ektiğini açıklayan Öztürk; “Bizim bölgemizde ayçiçeği 70-80 kilogram civarındaydı. Hasadımızda bir önceki senelere göre yüzde 50 verim kaybımız vardı. Buna karşılık bir önceki seneye göre yüzde 100’ün üzerinde bir maliyetimiz var. Bu sene ayçiçeğinde geçen seneye göre bir fiyat artışı da yoktu. Ayrıca ben biçerdövercilik de yapıyorum. Bu sene biçmediğim çok tarla oldu. Çünkü biçim parasını çıkaramayacak çok tarla vardı” ifadelerine yer verdi.

“KİRA MALİYETLERİ DE ÇOK ARTTI”

Öztürk, tarlasını biçmeyen çiftçiler arasında tarla kiralama bedeli ödeyecek çiftçilerin de bulunduğuna dikkat çekerek; “Kira maliyetleri çok arttı. Kurak arazilerde dekarına bin TL’den bin 500 TL’ye, sulu arazilerden 3-4 bin TL, çeltik ekilen yerlerde ise 8 bin TL’den kiralama fiyatları var. Çiftçinin elinde tarla kalmamaya da başladı. Tarlalar yabancıların eline geçmeye başladı. Çiftçinin hayatını sürdürebilmesi için bu yerleri kiralaması gerekiyor. Trakya’da çok fazla tarla satışı var. Tarım arazileri sürekli el değiştiriyor” dedi.

“FİYATLAR DA DESTEKLER DE ÇOK DÜŞÜK KALDI”

Kış mevsiminin bölge çiftçisi için önceki yıllara göre kötü geçeceğini söyleyen Öztürk; “ Yüksek enflasyondan dolayı alınan yüksek faiz kararı çiftçinin daha da fazla belini bükecek. Çiftçi kışın bankalara gittiğinde krediler kapalı olacak ve işini döndüremeyecek. Çiftçiye faizsiz 1 yıllık gübresi, mazotu destekle verilmesi gerekiyor. Destekler de hiçbir şeye yetmiyor. Bugün bizim bölgemizde 100 dekar ayçiçeği eken bir çiftçi 7 ton ayçiçeği almıştır. 7 ton ayçiçeğini de 100 bin TL’ye vermiştir. 100 bin TL’ye 10-15 bin TL destek versen ne olur? Hiçbir anlam ifade etmiyor. Fiyatlar da, destekler de çok düşük kaldı. Acilen desteklerin yükseltilmesi lazım ve desteklerin dekar bazında verilmesi lazım. Kilogram bazında desteğin verilmesinin hiçbir anlamı yok” diye konuştu.

UĞUR AKAGÜNDÜZ