Balkanlı: “Buğday Fiyatı Acilen Belirlenmeli”

Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Edirne Merkez İlçe Başkanı Yücel Balkanlı, buğday fiyatlarının açıklanmamasına tepki gösterdi.

“Ülkemizin tarımsal üretiminde stratejik öneme sahip olan buğday, son yıllarda uygulanan yanlış politikalar ve artan maliyetler nedeniyle büyük bir krizle karşı karşıyadır. Çiftçilerimiz, her geçen gün artan girdi maliyetleri, belirsiz fiyatlar ve ithalat politikaları yüzünden zor durumdadır. AKP’nin 2024 yılı buğday fiyatlarını açıklamak yerine geciktirmesi, çiftçilerimizi daha da tedirgin etmiştir. AKP iktidarının uygulamış olduğu tarım politikaları çiftçilerimizi çok büyük bir şekilde mağdur etmiştir.

Çukurova bölgesinde buğday hasadı bitmiş, Trakya bölgesinde ise yeni başlayacaktır. Ancak Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) henüz buğday fiyatlarını açıklayamamıştır. Çünkü AKP’nin ekonomik politikaları ve hazine iflas etmiştir. Kendilerinden tasarruf etmeyerek toplumun her kesimini sorunlarıyla baş başa bırakmıştır.

TMO ‘taahhütname’ ile buğday alıyor ancak fiyat belli değil. Geçen yıl bir ton buğday için 8 bin 250 TL + bin TL prim ile birlikte 9 bin 250 TL fiyat açıklanmıştı.

Bu yıl TÜİK’e göre enflasyonun yüzde 75’ler düzeyinde olduğu ve geçen yılki hasat zamanı bir litre mazotun 19 TL civarında olduğu şimdi ise enflasyon ile yüzde 120 artışla 42 TL olduğu düşünülürse bir ton buğdayın prim ödemesi ile birlikte en az 17 bin TL civarında olması gerekir.

2023’de TMO 11,5 milyon ton civarında buğday alımı gerçekleştirdi. Ayrıca Cumhuriyetin 100.yılında üretim rekorları kırmamız gerekirken ithalat rekorları kırdık ve 3,7 milyar dolar karşılığında 11.7 milyon ton buğday ithalatı yaptık.

Kısacası TMO depoları doludur. Bu nedenle TMO bazı bölgelerde açıkta bile buğday depoladı. Geçen yıl alınan ve ithal edilen buğday ile birlikte son günlerde Toprak Mahsulleri Ofisi depolarının doluluğu ve dünya buğday fiyatlarının düştüğüne yönelik açıklamalar yapmakta çiftçilerimizi tedirgin etmektedir. Bu nedenle TMO sorumluluğu geçmiş yıllarda olduğu gibi bu yıl daha da artmıştır. Oysa çiftçilerimiz tüm olumsuz koşullara rağmen gereğini yaptı ve ülkemiz için stratejik öneme sahip buğdayını üretti.

TMO taahhütname ile aldığı buğdayı randevu sistemine göre bir aylık gecikmeli randevularla depolayabiliyor. Trakya bölgesinde de randevu ile alım yapacağı için randevuların uzamasıyla birlikte maalesef piyasa tüccara kalacaktır. Üreticimiz geçen yıl olduğu gibi beklemediği fiyatlarla karşı karşıya kalacaktır. Geçen yıl da çiftçilerimiz randevuların uzaması üzerine birçok üreticimiz borçlarından dolayı TMO’nun açıkladığı fiyatların 2-3 TL altında satış yapmak zorunda kaldı.

TMO geçen yıl 9 bin 250 TL’ye üreticiden satın aldığı buğdayı 9 bin 600 TL’den satmıştır. Ancak satışlar az, stoklar ciddi anlamda dolmuştur. Halen ithalat artarak devam etmektedir. Çünkü dünya fiyatları 200 dolar yani 6 bin 500 TL civarındadır. İthalatçı firmaların çoğu dahilde işleme rejimi kapsamında buğday ithal ettiği için TMO’dan buğday satın almamaktadırlar.

Ocak - Nisan 2024 aylarını kapsayan 4 aylık süreçte 700 milyon dolar karşılığında 2.9 milyon tonluk buğday ithalatı yapılmış durumda olduğu için özel sektörün iç piyasa ile çok bir bağlantısı kalmamaktadır. Faizler de yüzde 60’lar düzeyinde olduğu için özel sektör iç piyasadan buğday satın almak yerine dış piyasaya yönelmiş durumdadır.

Geçtiğimiz yıl buğdayını satmayıp bekleten üreticiler ciddi anlamda zarar etti. Çiftçilerimizin girdi maliyetleri her geçen gün artmasına rağmen AKP ve küçük ortağı MHP bu durumu ısrarla görmek istemektedirler. TMO’nun düşük fiyatla piyasaya girmesi üreticiyi daha da zor durumda bırakacağı kesindir. Türkiye’nin buğday üretiminde yaşadığı kriz, yanlış tarım politikaları ve ithalat stratejilerinin bir sonucudur. AKP iktidarının buğday politikaları, çiftçilerin emeğini hiçe saymakta ve onları zor durumda bırakmaktadır. Cumhuriyet Halk Partisi olarak, çiftçilerimizin yanında olduğumuzu ve onların haklarını savunmaya devam edeceğimizi belirtmek isteriz. Ülkemizin tarımsal üretimini artırmak ve çiftçilerimizi desteklemek için, buğday fiyatlarının adil bir şekilde belirlenmesi ve gerekli önlemlerin alınması zorunludur. CHP olarak, buğday politikalarında acil değişiklikler yapılması gerektiğini savunuyoruz. Maliyetler, girdi fiyatları ve enflasyon dikkate alınarak, buğday fiyatının en az 15 TL olması ve 2 TL prim ödemesi yapılması gerekmektedir. Bu, çiftçilerimizin üretimde kalmasını sağlayacak, topraklarını satarak tarımı bırakmalarını engelleyecektir. Ayrıca, TMO’nun alım süreçlerindeki aksaklıkların giderilmesi, randevu sisteminin iyileştirilmesi ve depolama kapasitesinin artırılması gerekmektedir

Dış piyasada fiyatlar ne kadar 200 dolar civarına düşerse düşsün, 2021-2022 pandemi ve Rusya-Ukrayna savaşı sonrasında buğday fiyatlarının 450 doları gördüğünü unutmayalım. Bu nedenle çözümü ithalatta gören yetkilileri bir defa daha uyaralım. Maliyetler, girdi fiyatları ve enflasyon dikkate alınarak açıklanacak buğday fiyatı en az 15 TL olması ve 2 TL’de prim ödemesi yapılması gerekir. Aksi taktirde 850 milyar TL’ye ulaşan çiftçi borçları ve ipotekli kredilerin artık çiftçilerimizi aşırı bunalttığı bugünlerde birçok çiftçimiz tarlasını toprağını, traktörünü satıp çiftçiliği bırakmak isteyecektir” dedi.

“KRİZ YANLIŞ TARIM POLİTAKALIRININ SONUCU”

Türkiye’nin buğday üretiminde yaşadığı krizin AK Parti iktidarının yanlış tarım ve ithalat politikalarının sonucu olduğunu vurgulayan Balkanlı daha sonra ise şöyle dedi: “AKP iktidarının buğday politikaları, çiftçilerin emeğini hiçe saymakta ve onları zor durumda bırakmaktadır. Cumhuriyet Halk Partisi olarak, çiftçilerimizin yanında olduğumuzu ve onların haklarını savunmaya devam edeceğimizi belirtmek isterim. Ülkemizin tarımsal üretimini artırmak ve çiftçilerimizi desteklemek için, buğday fiyatlarının adil bir şekilde belirlenmesi ve gerekli önlemlerin alınması zorunludur.”

HABER MERKEZİ