Trakya Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürü Doç. Dr. Adnan Tülek, enstitü tarafından tescil edilen çeltik ve ayçiçeği tohumlarının, Türkiye’nin yanı sıra Ukrayna, Romanya ve Macaristan gibi birçok ülkede üretiminin yapıldığını açıkladı.
Edirne İl Genel Meclisi’nin bugün düzenlenen Kasım ayı altıncı toplantısına Trakya Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürü Doç. Dr. Adnan Tülek katıldı. Tülek, toplantıda enstitünün çalışmaları ile ilgili sunum yaptı.
Tülek, sunumunda başta Trakya bölgesindeki iller olmak üzere Türkiye genelinde gerçekleştirilen tarımsal çalışmaları açıkladı. Enstitünün uluslararası çalışmalarına da dikkat çeken Tülek, üretilen tohumlarla özellikle Ukrayna, Romanya, Macaristan gibi birçok ülkede tarımsal üretim yapıldığına dikkat çekti.
“2024 YILI ENSTİTÜMÜZÜN 100’ÜNCÜ YILI OLACAK”
Tülek, Edirne’deki Trakya Tarımsal Araştırma Enstitüsü’nün, Türkiye’deki 49 enstitüden biri olduğunu belirterek; “Türkiye’de 10 tane bölge araştırma enstitüsü var ve 1 tanesi de biziz. Kurumumuz, 1924’te fidanlık olarak kurulmuş. Önümüzdeki yıl, enstitümüzün kuruluşunun 100’üncü yılı” ifadelerini kullandı.
“GÖREV ALANIMIZ TARLA BİTKİLERİ”
Trakya Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü’nün görev alanının tarla biktileri olduğunu söyleyen Tülek; “Bu kapsamda sorumlu olduğumuz ürün grupları var. Bunların içerisinde çeltik, ayçiçeği ile aspir bitkilerinin ıslah çalışmalarında koordinatörlük görevi yürütüyoruz. Aynı zamanda uluslararası düzeyde konular ve bu konuları Bakanlığımız düzeyinde temsilen ilgili toplantılara katılıp çalışmalarımızı yürütüyoruz” dedi.
ENSTİTÜYE BAĞLI İLLERİ AÇIKLADI
Tülek, Trakya Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü’ne bağlı illeri açıklarken; “Trakya bölgesindeki iller hariç İstanbul, Balıkesir, Bursa ve Çanakkale illerini de görmekteyiz. Bu bölgelerde faaliyet gösteren il müdürlüklerimiz ile koordineli olarak çalışıyoruz. Bu çalışmaların yanında bölgemizdeki bitki sağlığı konusunda 1987 yılından bu yana çalışmaları ve projeleri yürütüyoruz” sözlerine yer verdi.
“ÖNÜMÜZDEKİ YIL AR-GE MERKEZİMİZ AÇILACAK”
Trakya Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü’nde tarla bitkileri, bitki sağlığı, tarım ekonomisi ile üretim ve işletme olmak üzere 4 bölüm bulunduğunu belirten Tülek; “Bunlar ana bölümlerdir. Bakanlığımız bünyesinde enstitülerde ileri Ar-Ge bölümleri kuruluyor. Bölgemizde de ayçiçeği tarımı önemli olduğu için 2017 yılında ülkesel ayçiçeği Ar-Ge Merkezi planlandı ve kabul edildi. Bunun projesi yaklaşık 5 bin 250 metrekare bir alandadır. İçerisinde birçok laboratuvar barındırıyor. Önümüzdeki yılın başında açılması planlanıyor. Şu anda inşaatı devam ediyor” dedi.
“LAVANTA PROJESİ SONA DOĞRU GELİYOR”
Tülek, Trakya Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü’nün tıbbi bitkilerle ilgili bir projesinin devam ettiğini açıklarken; “Projenin yüzde 70’ini Trakya Kalkınma Ajansı, yüzde 30’unu da Edirne İl Özel İdaresi destekliyor. Bu projenin de sonuna doğru geliniyor. Bu kapsamda lavanta hasat makinesi distilasyon ünitesi alındı. Şu anda Ziraat Odası Başkanlığı tarafından yer yapım çalışması için ihale hazırlıkları yürütülüyor. Tamamlandığı anda süreç tamamlanacak. Önümüzdeki yıl bu tesis Ziraat Odası tarafından çiftçilerin hizmetine sunulacak” ifadelerine yer verdi.
“195 ÇEŞİDİMİZ TESCİL EDİLDİ”
Trakya Tarımsal Araştırma Enstitüsü’nün kuruluşundan bu yana 195 çeşidin tescil edildiğini belirten Tülek; “Burada çeltik, buğday gibi 12 tane tür var. Her türün toplamda 195 çeşidi var. Örneğin; Orta Anadolu’dan Diyarbakır’a kadar birçok yerdeki yerleşik firmalar, bizim buğday, çeltik, ayçiçeği çeşitleri başta olmak üzere sertifikalı tohumluk üretimlerini yapıp, çiftçilere satışını gerçekleştiriyor. Bizim en önemli ürettiğimiz tohumlar, çeltik ve buğday tohumlarıdır. Her 2 gruptan da 100 ton tohum ürettiğimizi düşündüğümüzde, bunların çoğunu sözleşmemiz olan firmalara tahsisini yapıyoruz” dedi.
“TÜRKİYE ÇELTİK VERİMİNDE İLK 5’TE”
Tülek, Türkiye’nin çeltik veriminde ilk 5’te yer aldığını açıklarken; “1997 yılında Osmancık çeşidinin geliştirilmesinden sonra ve çeltik tarımında lazer başta olmak üzere teknolojinin kullanılmasıyla çeltik verimi ortalama 500 kilogramlardan 800 kilograma çıkıyor. 2011 yılında Türkiye’nin çeltik verimi 911 kilogramdı. 2011 yılındaki bu üretimimiz birinci sıradadır. Üretimimiz düşük olsa da verim açısından böyle bir durum söz konusudur. Bunu artırmakla ilgili ileri kademede hatlarımız var. Önümüzdeki yıllarda bunları tescil ettireceğiz” sözlerine yer verdi.
“UKRAYNA, ROMANYA VE MACARİSTAN’DA ÇEŞİTLERİMİZ KULLANILIYOR”
Trakya Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü’nün geliştirdiği çeşitlerin başta komşu coğrafyalar olmak üzere dünyanın çeşitli ülkelerinde üretimlerinin yapıldığını açıklayan Tülek; “Ukrayna’da bazı çeltik çeşitlerimiz tescil edildi. Özellikle Ukrayna’nın güney bölgesinde üretime de başlamıştı. Maalesef savaştan dolayı orada da sıkıntılar var. Bunun gibi birçok çeşidimiz Romanya’da, Macaristan’da ve farklı ülkelerde tescil ettirilen ayçiçeği çeşitlerimiz var. Orada da üretimleri yapılıyor. Buralardan da kurumumuza telif hakkı geliri geliyor. Bunlar da AR-GE faaliyetleri için gerekli finansmanı sağlıyor” dedi. Tülek, sunumunun ardından meclis üyelerinin sorularını yanıtladı.
UĞUR AKAGÜNDÜZ