Edirne’de Devlet Su İşleri (DSİ) 11. Bölge Müdürlüğü’nde 21 yıl Müdür Yardımcılığı görevinde bulunduktan sonra başta Türkiye olmak üzere dünyanın çeşitli ülkelerinde proje ve yatırım direktörlüğü yapan Makine Yüksek Mühendisi Sabahattin Yaz, Meriç nehri üzerine yapılan ve hasar görmesi ile kentte tartışma yaratan elektrik üretim tesisi ile ilgili sunum yaptı.
Atatürk Kültür Merkezi’nde düzenlenen sunuma, kentteki bazı meslek odaları ve sivil toplum örgütlerinin temsilcileri ile vatandaşlar katıldı.
“PROJEDE HAYALİ ŞEYLER SÖYLEDİLER”
Yaz, 2022 yılında Meriç nehrinden elektrik üretileceğini öğrendiğini belirterek; “Proje ile ilgili bilgi istedim. Bilgide, ‘Arşimet türbinleri kurulacak. Türbinlerin toplam gücü 2,14 megawatt olacak. 30 bin ailenin elektriğini sağlayacak’ gibi birçok hayali şey söylediler. Sunumda bütün dosyaları ve videoları inceledikçe öyle garipliklere rastladım ki hem güldüm, hem de böyle büyük bir projenin basit gerekçelerle Edirne halkına sunulmasını hayretle karşıladım” ifadelerini kullandı.
“MERİÇ VE ARDA’DAN GELEN SU KÖPRÜYÜ YIKARDI”
Rüzgâr türbinlerinin en küçüklerinin 3 megawatt elektrik ürettiğini söyleyen Yaz; “Bu projede toplam 14 tane arşimet türbininden 2,14 megawatt üretilecekmiş. Tesisle Meriç nehrini kapatıyorsunuz. 3 tane lastik savak var. Burada ciddi riskler var. Sayın Valimiz Kürşat Kırbıyık’a durumu anlattım. Meriç’in kıyısında fore kazıklar vardı. Son derece yanlış bir inşaydı. Yukarıda Arda ve Meriç’in birleşimi ile gelen su, köprüyü kesinlikle yıkardı. Vali Kırbıyık, DSİ’nin haberi olmadan fore kazık duvarları yıktırdı. Çünkü zeminden 1,5-2 metre yükseklikteydi. Fore kazıklar olduğu sırada bir taşkın gelseydi, nehrin etrafındaki yapıları siler götürürdü. Vali Kırbıyık’ı tebrik ediyorum, bu duvarları yıktırdı” dedi.
“YIKILAN FORE KAZIKLARA BİR SÜRÜ PARA GİTTİ”
Yaz, 3 Nehir 1 Şehir projesi kapsamında yapılan çalışmaların Meriç Nehri yatağını doldurduğunu söyleyerek; “Bu durum, son derece risklidir. Köprüden sonraki duvarlar duruyor. Onlar zarar vermez. Enerji üretim tesisine su yönlensin diye yaptıklarını tahmin ediyorum. Ama kıyıdaki örtüyü bozmuş. Buralarda 3-4 sene sonra tabiat kendini yenilemeye başlayacak. Başından beri yanlış dediğimiz projenin neticelerini görüyoruz. Burada sadece fore kazıklar için bir sürü para gitti. Neticede bu kazıklar çakılırken orada yapılan kazılar, Meriç yatağını doldurdu” sözlerine yer verdi.
“AKILSIZCA BİR PROJE”
Elektrik üretim tesisinin büyük bir tesis olduğunu belirten Yaz; “Burada yapılan her inşaat, Meriç’in yatağını doldurdu. Bu proje şu anda çalışmaz durumda. Meriç yatağından ağaç ve buz parçaları gelir. Lastik savaklar dayanır mı? Meriç yatağından kum sürükleniyor. O kum, lastik savakları aşındırmaz mı? Son derece akılsızca bir proje. DSİ’nin bu projeden uzak tutulduğuna eminim. DSİ yeterince sahip çıksaydı, bu projeye izin vereceklerini sanmıyorum. Yapımı döneminde projeden sorumlu biri var, ‘Bu tesis, arşimet türbinleri ters çalıştırılarak sudaki oksijeni yüzde 30 artırır. Bitki ve balık popülasyonunu da yüzde 30 artırır’ diyor. Böyle saçma bir lafı kimse söyleyemez. Bu tesisi satanlar, bunları böyle aldatmışlar. Bu türbinlerin yataklarında ısı olur. Yatakların ısınmasından yan tarafa sera yapılacakmış, sera ısıtılacakmış. Bir saçma gerekçe. Bunları birileri kulaklarına üflemiş” dedi.
“BU TESİS TEKRAR MASAYA KOYULMALI”
Yaz, elektrik üretim tesisinin güvenilir olmadığını söyleyerek; “Ben olsam bu tesisi tekrar masaya koyarım. Çünkü yarın burada olacak bir taşkın, jeneratör alternatörleri de devreden çıkarır. Burada su yükselince savağa gelen yük artıyor. Bu yük, tesisi temelden yatırmaya çalışıyor. Su basınca bu temel kırılıyor. Bu temeli fore kazık yapsaydı kırılmazdı. Ama öyle de yapsa aralardaki boşluktan kaçan su, bu tesisi yine çalıştırmazdı” ifadelerine yer verdi.
“BUÇUKTEPE’YE RÜZGAR GÜLÜ KOYSAN 3 KATI ELEKTRİK ÜRETİR”
Edirnelilerin proje ile aldatıldığını savunan Yaz; “Edirneliler aldatılmış. Görsellerle halk aldatılmış. Buçuktepe’nin üzerinde bir tane türbin koyun, bunun 2 katı elektrik üretir. Bence bu projeyi iptal edelim çünkü değmez. 2,14 megawatt olarak görmeyin bunu, 1 megawatt olarak görün. Keşke çalışsaydı da bir yılda ne kadar elektrik üretiyordu? Buçuktepe’ye bir tane rüzgâr gülü koy, 3 katı elektriği oradan al” dedi.
“MİLLET BAHÇESİNE EDİRNELİLER KARŞI”
Söğütlük Kent Ormanı hakkında da bilgi veren Yaz; “Söğütlük İzzet Arseven Kent Ormanı’na adı verilen İzzet Arseven, benim kayınbiraderimdir. Bu orman bir mafya grubuna peşkeş çekiliyordu. 2 defa ihale oldu, ihaleye kimse girmedi. DYP İl Başkanıydı ve dönemin valisi ihaleyi bozması için hep onu Ankara’ya göndermiş. 2 defa ihaleyi bozdu ve tepkilerini çekti. 6 kişi İskenderköy’e geldi ve İzzet Arseven’i vurdu. Aile olarak burada şehit vermiş bir aileyiz. Millet Bahçesi’ni illa buraya yapman şart değil. Millet Bahçesi’nin yeri, orası değildi. Çok özel bir yer olan ve Edirnelilerin de çok beğendiği bir yer. Böyle bir Millet Bahçesi’ne Edirneliler karşı. Edirne’de yer mi yok? Yeniimaret Köprüsü ile Yalnızgöz Köprüsü’nün arasında bir ada vardır. O ada, mükemmel bir Millet Bahçesi alanı. Meskenlere yakın bir yer. İnsanlar yürüyerek bahçeye giderdi. Edirne halkına, ‘Millet Bahçesi’ni Söğütlük’e mi yapalım, bu alana mı yapalım?’ diye sorsanız, Tunca alanını kabul edecektir” diye konuştu.
UĞUR AKAGÜNDÜZ