Nilay YILMAZ
Tüm yurdu etkisi altına alan sıcaklar Edirne'de de etkili olmayı sürdürüyor. Trakya Bölge Veteriner Hekimleri Odası Başkanı Dr. Erdal ilgü, aşırı sıcakların büyük baş hayvanlarda bağışıklık sistemlerini zayıflattığını, zayıflamalarıyla birlikte hastalıklara daha çabuk yakalandıklarını söyledi. Oda Başkanı Dr. Erdal ilgü, sıcakların büyükbaş ve küçükbaş hayvanlar üzerinde olumsuz etkileri olduğunu açıkladı. Hayvanın ürettiği gibi kaybettiği ısının dengede tutulmasının önemine vurgu yapan Dr. ilgü, hayvanlara sıcağın olan olumsuz etkilerini örneklemelerle şöyle anlattı: “Trakya Bölgesi'nde daha çok büyükbaş hayvanlarla ilgilendiğimizden onlardan bahsedeyim. Büyükbaş hayvanların konfor sıcaklı dediğimiz +5 ile 15 derece arasında en ideal hayatlarını sürdürdükleri dereceler. Sıcaklık bunun üzerine çıktığında özellikle +25 derecenin üzerine çıktığında artık hayvanların o yere adapte olmaları gerekiyor. Ciddi anlamda bir vücudu uyum sağlama faaliyetine girmesi gerekiyor ki o da olumsuz etkiliyor. Şöyle söyleyebiliriz bu konfor sıcaklığında vücutlarında her hangi bir değişiklik olmadan çok rahat uyum sağlayabiliyorlar. Hayvanların yem yerken ürettikleri metabolik ısı var ve vücuttan kaybettikleri ısı var. Ürettikleri ve kaybettikleri ısının dengede tutulması gerekiyor. Sığırlar memeli ve sıcak kanlı hayvan olduklarından vücutları belli bir sıcaklıkta tutulması gerekiyor. Çok az bir derece oynuyor. Büyükbaş hayvanlarda 25 derecenin üzerine çıktığında artık vücudun olaya adapte olabilmesi o sıcaklığı zarar vermeden verimini sürdürebilmesi için de bir takım faaliyetlere girebilmesi gerekiyor. Bunlar terleme ve hızlı solumayla vücuttan sıcaklığı atmaya çalışıyorlar. Aynı zamanda yedikleri kaba yemler vücutta sıcaklığı arttıran şeyler olduğundan kaba yem tüketimi azalıyor. Kaba yem tüketimi azalınca sütteki yağ oranı, verimi düşüyor. Hayvan yem yeyip, sindirim yapacağına, geviş getireceğine vücudunu soğutmak için önce terliyor, terlemeyle vücuttaki o sıcaklığı atamazsa hızlı soluyarak akciğerlerde hızlı terlemeyle vücudu soğutmaya çalışıyor. Yem yemek için harcayacağı zamanı vücudu soğutmak için harcıyor ve verim düşüyor. Sıcaklık stresine giriyor ve bağışıklı zayıflıyor. Bağışıklık zayıflayınca hastalıklara daha çabuk yakalanabiliyor. Aynı zamanda sıcaklığın etkisiyle Mastitis yani meme hastalıklarının oranı yazın artıyor. Çünkü sıcak ortamlarda mikropların üremesi de hızla artıyor. Meme dokusunda belli bir oranda olan mikroplar bu defa yazın günlerin uzun olması o meme de sağılmadıysa memede biriken sütün içinde hızlı şekilde üreyerek mastitise neden oluyor.” Başkan Dr. ilgü, hayvanın aşırı sıcaklardan korumak için de yapması gerekenleri şöyle sıraladı: “Üretici ahırlarında ya da işletmelerinde gölgelikler yapmalı. Ahırlarında havalandırmayı iyi sağlamalı, hava girişinin sağlanabilmesi için pencereler büyük olmalı. Pis hava çıkışını sağlayacak bacalar yeteri kadar olmalı. Vantilatörler konulabilir. Hayvanı yıkama denenebilir.”