Edirne’nin Tayakadın köyünde babasına ait tarım makineleri tamir atölyesinde çalışmaya başlayarak işi öğrenen Mustafa Çınarkök, tarım makineleri tamir işini geliştirerek, öncelikle tamir ettiği makineleri üretmeye başladı. Tayakadın köyündeki dükkânını Edirne Sanayi Sitesi’ne taşıyan Çınarkök, bununla da yetinmeyerek balya makinası üretimine başladı.
İlk ürettiği balya makinesini Edirne’nin Yıldırım semtine satan Çınarkök, ikinci üretimi için bir Afrika ülkesi olan Moritanya’dan müşterilerle karşılaştı. Türkiye’ye balya makinesi almaya gelen Moritanyalıların, İstanbul’un Çatalca ilçesindeki bir kişiden kendisinin adını ve yaptığı makinelerin namını duyarak ulaştıklarını söyleyen Çınarkök, “İkinci makinemizi de 2019 yılında Moritanya’ya satmak nasip oldu” dedi.
“1975 YILINDA TAYAKADIN’DA ATÖLYE OLARAK KURULDU”
Edirne’de üretip Moritanya’ya uzanan satış hikâyesinin, Tayakadın köyündeki babasının dükkânında başladığını söyleyen Çınarkök; “Edirne Sanayi Sitesi’nde tarım makineleri imalatı yapıyoruz. Bu firmayı babam 1975 senesinde Tayakadın köyünde tarım aletleri tamir atölyesi olarak kurmuştu. Firmamız 1998 yılında Edirne’ye taşındı. 2010 yılı itibariyle babam bu işletmeyi bana devretti. Firmayı babamdan devraldıktan sonra Türkiye’de ve dünyada ulaşabileceğim bütün tarım fuarlarını gezmeye çalıştım. Sonra Edirne’de, ‘Biz ne yapabiliriz?’ diye düşündüm ve tamir ettiğimiz makineyi üretmeye karar verdik. Öncesinde toprak işleme makinelerini tamir ederken, üretimine de başlamıştık. 2017-2018 yılından itibaren de tamirini yaptığımız balya makinesini üretmeye karar verdik. Zaman geçtikçe de tezgâh parkını yenilemek gerekti. Bunları yapmak için de CNC makinalara ihtiyaç var. Bu makineleri de bünyemize kattık. Böylelikle firmamız da büyüdü. Sonra ilk balya makinemizi ürettik” ifadelerini kullandı.
“2’NCİ MAKİNEMİZİ MORİTANYA’YA SATTIK”
Ürettiği ilk balya makinesini Yıldırım semtindeki bir müşterisine sattığını söyleyen Çınarkök; “Sattıktan sonra ikinci makineyi üretmeye başladık. Kısmet oldu, ikinci ürettiğimiz makineyi Afrika’da, Moritanya’ya sattık. Oraya 2 defa gittik, makinenin çalışmaları ve bakımları hakkında bilgi verdik. Şu an 2019 yılından beri makinelerimiz Afrika’da. Moritanyalıların bize nasıl ulaştığını araştırdım. Balya makinesi almak istemişler. Çatalca’daki bir arkadaşa ulaşmışlar. O arkadaş ‘Bu makineyi kim yapıyor?’ diye çevresine soruyor. Ona, ‘Edirne’de bu makineyi üreten birisi var, en doğru kişi o. Hem makineyi üretiyor, hem de aynı zamanda tamirci’ diye söylemişler. Makineyi yapmak mesele değil; çalıştırmak önemli. Sonra bize geldiler ve bu makineden almak istediklerini söylediler. Biz makineyi onlara sattıktan sonra tekrar işbirliği yapmaya devam ettik. İlk makineyi Moritanya’ya gönderdikten sonra, 2 balya makinesi daha verdik. Bunun yanında toprak işleme makineleri, dip patlatma dediğimiz aletleri de verdik. Bundan 35-40 gün önce de 2 çeşit dip patlatma aleti gönderdim. Bu ürünleri biz Edirne’de ürettik ve Moritanya’ya sattık. Zor ama bir o kadar da gururlu. Ülkemizi orada temsil etmek benim çok hoşuma gitti. Burada tamamlanmış makineleri götürüp orada çalıştırmak bizim için gurur verici bir olay. 1975’ten gelen tecrübelerimizle makinelerimizi orada çalıştırdık. Şimdi orada çalışıyorlar, hizmet ediyorlar” diye konuştu.
“YUNANİSTAN, ALMANYA VE BULGARİSTAN’A DA SATTIK”
Türkiyenin yanı sıra birçok ülkeye balya makinesinin yanı sıra çeşitli tarım makineleri satan Çınarkök, kişiye özel üretimler de yaptıklarını belirterek; “Bunun yanında Yunanistan’a 2 tane balya makinesi, Almanya’ya bağımsız toprak işlemeye yarayan ‘Discovery’ dediğimiz aleti sattık, Bulgaristan’a sayısız toprak işleme makineleri verdik. Bunlardan farklı olarak gübre serpme makinesi, yem karma makineleri de üretimimizde var. Şimdi biçerdöver taşıma römorku yapımına başladık. Bundan bir hafta önce de çeltik üreticilerine demir tekerlekli traktörü taşımak için özel bir römork imal ettik. Sadece balya makinesi ve toprak işleme aletleri dışında çiftçinin isteyebileceği özel üretimler de yapıyoruz. 2 gün önce Elçili köyünde bin dönüm badem ağacı üreticisi olan bir çiftçi bizden özel üretim bir balya makinesi istedi. Ağaçların arasına girebilecek boyutta, oradaki yetişmiş otu biçip balya yapmak için böyle bir makine siparişi verdi. Siparişini aldık, üretimini yapacağız. İstediği ölçülerde ve arazisinde çalışma ortamına göre balya makinesini üreteceğiz. Bizim firmamız burada sanayi sitesinin içinde olduğu için, makinenin de yaklaşık ölçüleri 5 metreye 3 metre olduğu için yer kaplıyor ve fazla üretim yapamıyoruz. Bizim burada üretebilme kapasitemiz yılda 15 tane balya makinesi ile sınırlı. Ama 2 yıl içerisinde Tayakadın mevkiinde, belediyenin sınırları dâhilinde yerimizi aldık. Oraya büyük bir işletme kurmayı düşünüyoruz. Oğlum da makine mühendisi. Projelerimizi beraber yürütüyoruz. Nasip olursa daha güzel, daha kurumsal olacağız” ifadelerini kullandı.
“BABAMDAN ALDIM, OĞLUMA BIRAKACAĞIM”
İşini severek yaptığını ve her sattıkları makineyi çalıştırmaya gittiklerini söyleyen Çınarkök; “Severek yaptığımız bir iş. Takibini bırakmıyoruz. Nereye satarsak satalım çalıştırmaya gidiyoruz. ‘Türkiye’den bir makine aldık, çalıştıramadık’ demesinler diye arkasında duruyoruz. Mazeret üretmek değil, iş yapmak lazım. Moritanya’ya dip patlatma makinesi gönderdiğim zaman, balya makinesinin değişme zamanı gelen bütün parçalarını da gönderdim. Onlar oraya gittiği zaman bu parçaları takıp çalıştıramazlarsa, değiştiremezlerse kendim gidip değiştiririm. Bu şekilde de sattığımız ürünün arkasında duruyoruz. Her yerde olduğu gibi burada da eleman sıkıntısı var. İnsanlar hep rahat, hep basit işler arıyor. ‘Ben sanayide çalışmam’ diyor. Kaldı ki sanayide kazanılan paralar da az değil. Oğlumla beraber bu işi yapmak çok güzel. Bizim geçmişte yapmış olduğumuz işlerin hepsini gördü ve geliştirecek. Ben babamdan aldım, oğluma bırakacağım” dedi.
“OKULUNU OKUDUM, İŞİN BAŞINDAYIZ”
Çınarkök’ün makine mühendisi olan ve üretimi babasıyla beraber yapan Mutlu Çınarkök de babası ile daha önce de beraber çalıştığını söyleyerek; “Sonra bu mesleğe yöneldim. Okulunu okudum, bitirdim ve şimdi de babamla beraber işin başındayız. Tarım üzerine çeşitli makinelerin imalatlarını yapıyoruz. Babamla beraber yapıyoruz. İlk makineyi yaptıktan sonra diğerleri daha kolay oluyor” diye konuştu.
ŞENER ŞENTÜRK