Edirne’de Trakya Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü bahçesinde “Çeltik Tarla Günü” düzenlendi. Çeltik tarla gününde, yeni geliştirilen teknolojiler ve çeşitlerin tanıtımı yapıldı.
Saygı duruşu ve istiklal marşının okunmasıyla başlayan tarla gününde konuşan Edirne Valisi Yunus Sezer, çeltik deyince akla Türkiye üretiminin yüzde 40’ından fazlasının üretimini karşılayan Edirne’nin geldiğini belirterek; “Özellikle çeltik denilince aklımıza Edirne geliyor. Çünkü Türkiye'deki çeltik üretiminin yüzde 40'ının üzerindeki üretim Edirne'mizin topraklarında yapılıyor. Bunun yüzde 24'lük kısmı da İpsala'mızda yapılıyor, sadece bir ilçede. Dolayısıyla Edirne bu manada çeltik üretiminde lokomotif bir şehrimiz ve bilinçli bir tarım yapılıyor. Bizi mutlu eden yeniliğe açık çiftçilerimiz ve her gün bu yeniliklerden nasıl faydalanabiliriz ve verimimizi nasıl artırabiliriz anlayışı içerisindeler. Birçok yerde görev yapmış bir mülki idare amiri olarak söyleyeyim; buradaki hem çiftçilerimizin birbirleriyle olan dayanışması, kurumlarla olan dayanışması, hem de az önce belirttiğim gibi yeniliğe açık olmaları işin açıkçası bizim tarım geleceğimiz açısından ümit verici. Bu manada da yeni tarım politikaları açısından da baktığımız zaman artık planlı tarımsal üretim dönemine geçiliyor. Tarım bakanımızın açıklamaları var. Baktığımız zaman da bu planlı tarımsal üretimde de Edirne'miz her manada ben inanıyorum ki bir lokomotif olacaktır. Bir öncü olacaktır ve diğer illerimize de bir rehberlik yapacaktır inancındayım. Çünkü pilot olarak önce Edirne düşünülmüştü. Şimdi ülke genelinde bunun yaygınlaştırılması söz konusu oldu. Bu manada da çiftçilerimize de, hem çeltik üreticilerimizi, hem de diğer alanlarda üretim yapan tüm çiftçilerimize de ilimiz adına şükranlarımızı sunuyoruz” dedi.
Edirne’de ülke ortalamasının üzerinde sulama yapıldığını belirten Vali Sezer; “Gerçekten de Türkiye ortalamasını çok üzerinde bir sulama yapılıyor. Yani toplam arazinin yüzde 50'sine yakını neredeyse sulanabiliyor. Bu manada çok kıymetli. Bizler de özel idare imkanlarıyla küçük sulama sistemlerini hızlı bir şekilde hayata geçiriyoruz. Bu sene yirmiye yakın sulama sisteminin ihalesini yaptık ve tamamladık. Trakya bölgesinin GAP'ı diyebileceğimiz bir proje; deprem bölgesindeki yatırımlara rağmen bu sene önceliklendirildi ve yatırım programına alındı Çömlek Köyü Barajı. İnşallah kısa süre içerisinde de tamamlanacak. Hem bu sene yaşadığımız kuraklığı da göz önüne alırsak hem ürünlerin çeşitlendirilmesi, alan genişletilmesi, geniş alanlarda sulu tarım yapılması açısından bizim açımızdan çok önemli hayati bir proje. İnşallah kısa zaman içerisinde, şu anda çalışmaları devam ediyor, Edirne'mize kazandırmış olacağız” diye konuştu.
Hükümet olarak desteklemeleri 3 yıl önceden açıkladıklarını belirten AK Parti Edirne Milletvekili Fatma Aksal; “Tarımsal araştırma bizim çeltik konusunda göz bebeğimiz, çok kıymetli. Daha önce bu bölgede yetiştirdiği ürünler, tohumlar bütün Türkiye'de hatta dünyada ekiliyor. Ben kendilerini tebrik ediyorum. Edirne denince tabii akla tarihi geliyor, turizm geliyor. Ama her şeyin ötesinde tarım geliyor. Verimli topraklarımız, sulanabilir ovalarımız, çalışkan çiftçilerimiz çalışmaya, üretmeye devam ediyor. Birileri; 'tarım bitti, geleceği yıl kimse ürün ekmeyecek' diye felaket tellallığı yapadursun Edirne'nin çalışkan çiftçileri gece gündüz çalışarak üretiyor. Türkiye'de üretilen çeltiğin yarısı Edirne'de üretiliyor. Buğdayda, ayçiçeğinde, kanola da yine ona keza. Biz de hükümet olarak her zaman üretenin yanında olduk ve olmaya devam edeceğiz. Tabii ki desteklemelerimizi veriyoruz. Bu yıl artık destekleme verilmeyecek diye bir kıyamet koptu. Tam tersine desteklemelerimizi üç yıl önceden açıklıyoruz. Artık bizim üreticimiz ürününü ekerken önümüzdeki üç yıl içinde ne destekleme alacağını bilecek. Bir de mazot ve gübre desteğimizi de eskiden olduğu gibi artık nakit olarak vereceğiz. Maliyetler çok önemli, destekler çok önemli ama biz her zaman söylüyoruz; önemli olan verimlilik. Verimi arttırmanın yolu da sudan geçiyor. Onun için Edirne'mizin verimli topraklarını suyla buluşturmak için gecemizi gündüzümüze katarak çalışıyoruz. İşte Hamzadere Barajı bitmek üzere. Çömlek Köy Barajı, Trakya'nın GAP'ı, inşallah tamamlandığında bütün bölgenin su ihtiyacının karşılayacak. Güneyde Çömlek Köy Barajı, su yoktu. Çömlek köy barajımızın temelini attık. Meriç-Edirne sulaması ile 78 bin dekar arazimizi suyla buluşturuyor. Bunun yanında göletlerimiz var. Sulanabilir arazimizin Edirne'de yüzde 43'ünü suluyoruz. İnşallah hedefimiz tamamını sulamak. Siz üretmeye devam edin. Bizim en büyük gücümüz çalışkan, üretken çiftçilerimiz. Başkaları üretmiyor. Edirne'deki üretimi Edirneli çiftçiler yapıyorlar. Siz üretmeye devam edin. Biz her zaman sizin yanınızda olacağız diyorum” şeklinde konuştu.
Yerli tohum ve yerli faaliyetleri arttıracak her türlü çalışmayı desteklemek ve yanında olmanın siyaset üstü bir görev olduğunu söyleyen CHP Edirne Milletvekili A. Baran Yazgan; “Öncelikle ülkemizin tarımda sorun yaşadığı yıllarda, şu anki kuraklığın yaşandığı bu dönemde, hem tarımsal kalkınmanın önemine vurgu yapmak adına, hem de buradaki güzide kurumumuzun yaptığı çalışmaları tanıtmak adına gerçekleşen bu organizasyona çok teşekkür ediyorum ve bütün bu konuyla ilgili girişimlerde bulunan kişilere, Sayın Valimiz ve müdürümüz nezdinde bir kere daha teşekkür ediyorum. Ülkemiz bir kuraklık rejimine girdi. Bunun içerisinde bizim yerli tohum ve yerli faaliyetleri arttıracak her türlü çalışmayı desteklemek ve yanında olmak siyaset üstü bir görevimizdir. Ben bir Cumhuriyet Halk Partisi milletvekili olarak yapılan bu çalışmaları bir kere daha takdir ediyorum. Diliyorum ki bunlar daha da ilerlemenin öncüsü olsun ve ülkemizin kalkınmasında daha mutlu müreffeh günlerin adımı olsun diye düşünüyorum” dedi.
Enstitünün kurulduğu günden bu yana muhtelif ürün gruplarında başta çeltik, ayçiçeği, buğday olmak üzere bugüne kadar toplam toplamda 204 çeşidin geliştirilip, tescil ettirildiğini Trakya Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürü Doç. Dr. Adnan Tülek, "Bunlardan önemli ürün gruplarından bir tanesi de çeltik. Enstitümüzde çektik ıslah çalışmaları 1970'li yıllarda başlamış. O günden bu yana toplamda 83 çeşit geliştirilmiş ve halihazırda da 24 tane çeşidimizin sertifikalı tohumluk üretimleri yapılmakta, çiftçilerimiz tarafından üretimi yapılmaktadır. Islah çalışmaları uzun soluklu çalışmalar. Ortalama bir çeşidin geliştirilmesi 10 - 15 yıl arasında değişebiliyor. Tabii bizler aynı zamanında enstitü olarak çeltik ıslah çalışmalarında ülkesel koordinatörlük görevi yürütüyoruz. Çeltik ıslah çalışmaları, adaptasyon çalışmaları her türlü çalışmalarda diğer kurumlarımızla planlı bir şekilde çalışıyoruz. Bugün, 2024 yılında Nisan ayında tescil ettirilen üç çeltik çeşidimizin ve yine bahçemizde ıslah bahçesinde de göreceksiniz günümüze kadar geliştirilen çeşitlerimizin hepsi olmakla birlikte, üç yeni çeşidimiz hakkında sizlere sahada yine bilgilendirme yapacağız. Çok kısa söylemek gerekirse bir tanesi 'Kırbıyık' çeşidimiz. Konvansiyonel bir çeşit, çeltik yanıklık hastalığına karşı da özellikle üreticilerimiz açısından yüksek derecede tolerans gösteriyor. Pirinç randımanı yüksek. Dolayısıyla güzel bir çeşidimiz. Nehir de yine baldo grubunda olan bindane, ağırlığı otuz gram civarında olan bir çeşidimiz. Yine Lazer çeşidi de kamu, özel sektör projesi kapsamında yürüttüğümüz geliştirdiğimiz güzel bir çeşidimiz” ifadelerini kullandı.
ŞENER ŞENTÜRK