Hüseyin AĞIRSEVEN
Edirne’nin Lalapaşa ilçesine bağlı Vaysal köyündeki “Kalker Ocağı ve Kırma Eleme Tesisinin Kapasite Artışı” talebine yönelik “ÇED olumlu” kararı verilmesi üzerine köylülerin açtığı davanın kazanılması köylüler arasında büyük sevinç yarattı.
Lalapaşa ilçesinde bulunan Vaysal, Süleymandanışment, Hacıdanışment köylerini yakından ilgilendiren konuyla ilgili Edirne Tabip Odası Lokali’nde basın toplantısı düzenlendi. Davanın avukatı Bülent Kaçar, konuya ilişkin yaptığı açıklamada, tesis işletmecilerinin kapasite artışlarının ÇED raporunu olumlu bulan Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın ÇED olumlu kararını yargının iptal ettiğini yineledi. İlgili köylerin büyük zarar gördüğünü vurgulayan Kaçar, “Tesisinin kapasite Çevreyi ve yaşamı korumakla, iklim krizini çözmekle görevli Bakanlığın verdiği ÇED Olumlu kararının bilime aykırılığı Bilirkişi Heyet raporu ile hukuka ve mevzuata aykırılığı da Mahkeme kararı ile ispatlanmıştır” ifadelerine yer verdi.
BAKANLIĞA SESLENDİ
Davalı Bakanlık yetkililerine seslenen Kaçar, “Gecikmeksizin yargı kararını uygulayın ve çok zararlı olduğu ortaya çıkan bu kalker ocağını derhal kapatın. Doğaya ve dört köye her gün yapılan bu işkenceyi durdurun. Kapasite artışı yapılan ocağın ve tesisin var olan tüm faaliyetlerinin bilime, hukuka ve mevzuata aykırı olduğu, altı ayrı bilimsel disiplinden uzman ve akademisyenlerin ayrıntılı bilirkişi raporuyla ve Edirne İdare Mahkemesinin gerekçeli iptal kararı ile sabittir.
Var olan kırma eleme tesisinin ÇED dosyasındaki taahhütlere aykırı olarak, açıkta faaliyet gösterdiğini, hiçbir önlem alınmadan, tesisin çok kirletici şekilde çevreye zarar verdiği keşif ve bilirkişi incelemesi sırasında fotoğraflanmış ve tespit edilmiştir. Bu keyfiliği, ÇED tanımazlığı, denetimsizliği basın ve kamuoyunun dikkatine sunuyoruz” dedi.
“İL MÜDÜRLÜĞÜ GÖREVE”
Edirne Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Müdürlüğünü göreve çağıran Kaçar, “Yapmadıkları denetim görevlerini acilen yerine getirmeleri, idari ve adli işlemler başlatmaları için uyarıyoruz. Yurttaşların gördüklerini yetkililerin görmemesi, bu işletmede denetim yapılmaması, bu doğa sömürüsünün görmezden gelinmesi mümkün değildir” diyerek sözlerini tamamladı.
İPTAL KARARI
Edirne İdare Mahkemesi’nin 14 Nisan 2023 tarihli kararı ise şöyle; “Proje alanında bitki örtüsü yok edileceğinden yeraltında su seviyesinin azalacağı, ayrıca karbondioksit seviyesinin artacağı, bölge yeraltı suyunun projeden direkt etkileneceği, projenin meteorolojik parametrelerde değişiklik oluşturacağı, proje alanının kadastrosu kesinleşmiş orman sınırları içerisinde kaldığı, bölgede tarımsal çeşitliliğin fazla olması, bölge halkının geçimini tarım ve hayvancılıktan sağladığı, projenin çiftçilere ve tarımsal yapıya zarar vereceği, ÇED raporunda endemik türler ve yaban hayvanları yönünden yeterli tedbirlere yer verilmediği, dolayısıyla Çevre Mühendisliği, Orman Mühendisliği, Hidrojeoloji Mühendisliği, Ziraat Mühendisliği, Meteoroloji Mühendisliği ve Biyolog açısından uygun olmadığı anlaşılmakla, Edirne İli, Lalapaşa İlçesi, Vaysal ve Hacıdanişment Köyü mevkiindeki kalker ocağı kırma-eleme tesisi kapasite artışı projesine, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca verilen ‘Çevresel Etki Değerlendirmesi Olumlu’ kararında bilimsel esaslara ve ilgili mevzuata uygunluk bulunmadığı sonucuna varmış ve dava konusu işlem olan Edirne İli, Lalapaşa İlçesi, Vaysal ve Hacıdanişment Köyü mevkiindeki ilgili şirket tarafından yapılması planlanan kalker ocağı kırma-eleme tesisi kapasite artışı projesi için davalı Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının verdiği ‘Çevresel Etki Değerlendirmesi Olumlu’ kararının iptaline hükmetmiştir.”