Trakya Üniversitesi organizasyonunda her yıl düzenlenen Bahar Konferansları’nın ilki bu yıl Eczacılık Fakültesi Gazi Mustafa Kemal Atatürk Konferans Salonu’nda düzenlendi. koç üniversitesinden Prof. Dr. Filiz Yenişehirlioğlu’nun konuşmacı olarak katıldığı konferansta, “16’ncı Yüzyıl Osmanlı Yapılarında Mimari-Çini Bezeme İlişkisi ve Selimiye Camii” konusu ele alındı. Prof. Yenişehirli oğlu konuşmasında, 16’ncı yüzyıl Osmanlı yapılarında görülen çini süsleme programının aslında yapıların mimari özelliklerini, ortaya çıkardığını, mimari planı vurguladığını belirterek; “16’ncı yüzyılda merkezi kubbe çok önemlidir. Onun ortaya çıkmasına yardımcı olur. Bunu duvarlardaki yüzeyin biçimine göre kompozisyon oluşturarak yapar ve bu kompozisyonda yerleştirdiği motifleri de tasarımsal olarak yüzeydeki yere göre yerleştirir. Örneğin bir köşelik kompozisyonu yapıyorsa, köşeye üçgenin dar yerlerine çiçeklerin saplarını koyar, daha geniş olan ortaya da, motifleri yapar. Dolayısıyla Mimar Sinan bir yapıdaki çini süsleme programını, o yapının mimari özelliklerine göre, o yapının duvardaki biçimlerine göre ve bezemenin yer alacağı mekanın bir duvar panosu ve tablosu gibi görülecek biçimde yerleştiriyor. Bunu yaparken de aynı zamanda bir mimariyi de desteklemiş oluyor. Selimiye Camii’nde de bunu yapıyor. Selimiye Camii’nde bunu en güzel şekilde Hünkar Mahfili’nde görüyoruz. Hünkar geldiği zaman camideki hünkara özgü, girişinde taç varmış gibi, içinde taç varmış gibi ayrı bir bezemeyle beraber farklılaştırıyor ve böylece hünkarın oturacağı yeri çok daha fazla vurgulamış oluyor” dedi.
Konuşmasında Selimiye’deki çinilerin önemine değinen Prof. Yenişehirlioğlu; “Bunların İznik yapıları olduğunu biliyoruz. Mimar Sinan, inşaat bitince 2’nci Selim’e soruyor; ‘Cami’nin inşaatı bitti. Ben bu çinileri ne yapayım?’ diyor. 2’nci Selim de ona; ‘Pencerelerin üzerine çiniden Fatiha Suresi koy. Gerisini nasıl uygun görüyorsan öyle yap’ diyor. Bunun üzerine Mimar Sinan o dönemin en güzel, en kaliteli çinisini İznik’e ısmarlıyor. Selimiye Camii’nde ilk kez yeşil renk ortaya çıkıyor. 1575’ten sonra da çinilerde bu yeşil rengi buluyoruz. Yeşil renk, ilk kez Selimiye Camii’nde çinide bu yoğunlukta kullanılıyor” diye konuştu.
ŞENER ŞENTÜRK