Muharrem Ayı ve Kerbela

Nilay YILMAZ

    ilçemiz Müftüsü Hayrullah Balta Muharrem Ayı ve Kerbela ile ilgili gazetemize açıklama yaptı.
    Balta yaptığı açıklamada, “Sözlükte “haram kılınan, yasaklanan; kutsal olan, saygı duyulan” anlamlarındaki muharrem, savaşmanın haram kabul edildiği dört aydan birinin adıdır.(1)
    Kur'an-ı Kerimde muharrem kelimesi ay ismi olarak geçmemekle birlikte saldırıya uğrama durumu hariç savaşın haram olduğu aylardan söz edilerek bu aylara saygı gösterilmesi emredilmiştir.(el-Bakara 2/191,194,217;el-Maide 5/2,97;et-Tevbe 9/5,36).Resul-i Ekrem haram ayları Zilkade, Zilhicce, Muharrem ve Recep olarak açıklamıştır.(2)    
    Muharrem ayının onuncu günü “aşure” diye adlandırılır. Sami dinlerde özel bir yere sahip bulunan aşura gününde Cahiliye Arapları oruç tutarlardı. Hz. Peygamber Risalet'ten önce ve Medine'ye hicretinden sonra bu günde birkaç defa oruç tutmuş, Müslümanlara 'da tutmalarını emretmiş, Ramazan orucunun farz kılınmasıyla birlikte bu orucu isteğe bırakmıştır. Resul-i Ekrem muharremin sadece onunda değil, dokuz ve on birinci günlerinde de oruç tutulmasını tavsiye etmiştir.(3) 
    Hz. Hüseyin ile aile fertlerinin 10 muharrem 61'de (10 Ekim 680) Kerbela'da şehit edilmesi üzerine muharrem ayı başka bir anlam kazanmıştır. Şia için bu tarih Hz. Hüseyin'in intikamını alma ahdinin tazelendiği bir matem günü olmuştur.(4)
     Anadolu'daki Alevi-Bektaşi geleneğinde de muharrem ayının özel bir yeri vardır. Bazı peygamberlerin kurtuluş günleriyle, dördüncü imam Zeynel Abidin'in kurtuluşu için tutulacak oruçlar ve Kerbela'da Hz. Hüseyin ile diğer şehitlerin yasının tutulması amacıyla yapılacak faaliyetler bir erkânla düzenlenmiştir.(5)
    Müslüman Türklerin dini halk geleneğinde önemli bir yer tutan aşure, aynı zamanda muharrem ayı içinde özel merasimle pişirilip dağıtılan tatlıya isim olmuş ve sosyal dayanışmaya önemli katkılarda bulunmuştur. Çok eskiden beri devam eden “aşure aşı” Osmanlılar döneminde sarayda da pişirilmiş, ”aşure testisi” adı verilen özel kaplarla Saray'a ve halka dağıtılmıştır. Bu geleneğin  sünni-alevi ayırmaksızın bütün Anadolu'da devam ettiği görül-mektedir.
    Muharrem ayı içerisinde Hz. Hüseyin gibi büyük bir şahsiyetin şehit edilmiş olması, bütün Müslümanlar için büyük bir acı olmuş ve Müslümanları derinden etkilemiştir. Peygamberimizin torunları olan Hz. Hasan ve Hz. Hüseyin efendilerimizin isimlerini bizzat kendisinin koyduğu ve Allah'a bu iki torunu için dua ettiği sahih kaynaklarda mevcuttur. islam dininin Peygamberinin torununa yapılan bu haksız muameleyi hala vicdanlar kabul etmemektedir. 
    Fakat bizlere düşen; bu tür müessif olayların tekrarlanmasını önleyecek bir bilinç ve anlayışa sahip olmaktır. Tarihi olayları tarihte bırakmaktır. islam kardeşliğinin her şeyden daha önemli olduğu bilinciyle hareket etmektir.
    Kerbela'da şehit olan Hz. Hüseyin efendimiz ve beraberin-dekilere Cenab-ı Allah rahmet eylesin. Birlik ve beraberliğimizi bozmak isteyenlere fırsat vermesin.”dedi.